Co to są transakcje forward. Przykłady i zadania

Definicja
Transakcja forward (zwana też potocznie transakcją terminową) to zakup lub sprzedaż waluty na przyszłość po ustalonym dzisiaj kursie.
Przedstawiamy wyjaśnienie transakcji forward, przykłady ich stosowania w praktyce oraz odpowiadamy na najważniejsze pytania z nimi związane.
Jak to działa?
W tym przypadku nie kupujemy waluty na dzisiaj i nie mamy jej po chwili u siebie w banku, natomiast faktycznie kupujemy w dniu dzisiejszym, ale fizycznie na rachunku bankowym otrzymamy ją za np. 3 miesiące. Jeśli jest to zakup np. 100,000 EUR na za 3 miesiące, to po 3 miesiącach bank pobierze z naszego konta równowartość w PLN (przeliczone z kursu, który ustaliliśmy wcześniej) oraz uzna nasz rachunek w euro w kwocie 100,000 EUR.

- W transakcji terminowej walutę mogę kupić albo sprzedać.
- Transakcja forward może być już zawarta od 5,000 EUR (lub na inną walutę).
- Data dostawy waluty wynosi od 3 dni do 2 lat.
Jak działa transakcja forward w momencie rozliczenia transakcji?
Minęły 3 miesiące i przychodzi czas na rozliczenie transakcji forward. Biorąc pod uwagę dane z powyższego przykładu bank pobierze z naszego rachunku bankowego 433,650 zł i uzna nasz rachunek eurowy w kwocie 100,000 EUR.
Co jeśli nie będę miał środków na koncie na rozliczenie transakcji?
Są dwie możliwości.
Pierwsza to zmiana daty rozliczenia transakcji.
Czyli prosimy bank najpóźniej w dniu rozliczenia, żeby wydłużyć czas rozliczenia transakcji np. o 2 tygodnie. W tej sytuacji inny będzie też kurs walutowy (na czerwiec 2019 roku kurs euro-złoty na termin powinien nadal być wyższy niż dzisiejszy – o tym dlaczego, nieco niżej).
Druga możliwość to domknięcie naszej transakcji, transakcją przeciwstawną.
Czyli jeśli mamy transakcję z przed trzech miesięcy, która rozlicza się dzisiaj i jest to transakcja sprzedaży euro na złote to dokonujemy na datę dzisiejszą transakcji zakupu. W tej sytuacji mamy dwa scenariusze. Kurs sprzedaży wynosił 4.3365. Jeśli kupimy taniej to rachunek zostanie uznany różnicą kursową wynikającą z różnicy między jednym, a drugim kursem. Jeśli kupimy drożej – rachunek zostanie zdebetowany o różnicę kursową między kursem zakupu, a kursem z transakcji terminowej.
Jak transakcja walutowa forward zabezpiecza ryzyko walutowe w firmie?
Posiadając zobowiązania i należności, których termin płatności przypada za 30, 60, 90 lub więcej dni bierzemy na siebie ryzyko zmienności kursu walutowego. Jeżeli nasza marża handlowa wynosi 10%, a kurs walutowy zmieni się o 5% to oddajemy “rynkowi” połowę naszej marży handlowej. Stąd dokonanie transakcji terminowej forward w dniu np. złożenia zamówienia u chińskiego dostawcy lub przez naszego amerykańskiego klienta może być momentem, kiedy powinniśmy otworzyć transakcję forward.

Korzyści i ryzyka
Każda transakcja to niewątpliwie korzyści i pewne ryzyka, które przedstawiamy poniżej:
Korzyści | Ryzyka |
---|---|
Eliminacja wpływu zmienności kursu walut na marżę handlową firmy | Brak możliwości partycypowania w polepszeniu się (ale i pogorszeniu) sytuacji na rynku walutowym, w przypadku zabezpieczenia całej ekspozycji – pytanie, co jeśli konkurencja się nie zabezpieczy i zarobi, a my nie (albo odwrotnie) |
Nie ma prowizji za otwarcie takiej transakcji w bankach w Polsce | Konieczność rozliczenia transakcji (można zmienić datę rozliczenia transakcji, ale ostatecznie trzeba rozliczyć lub dokonać transakcji przeciwstawnej) |
Korzyści:
- Eliminacja wpływu zmienności kursu walut na marżę handlową firmy
- Nie ma prowizji za otwarcie takiej transakcji w bankach w Polsce
Ryzyka:
- Brak możliwości partycypowania w polepszeniu się (ale i pogorszeniu) sytuacji na rynku walutowym, w przypadku zabezpieczenia całej ekspozycji
- Konieczność rozliczenia transakcji (można zmienić datę rozliczenia transakcji, ale ostatecznie trzeba rozliczyć lub dokonać transakcji przeciwstawnej)
Skąd bierze się kurs terminowy w transakcji forward?
Gdy bank lub instytucja płatnicza podaje nam kurs do transakcji forward nie jest on wynikiem czy “widzi mi się” banku, ale opiera się o pewną matematyczną kalkulację wynikającą z różnicy w stopach procentowych między walutą kupowaną, a sprzedawną. Na poniższym przykładzie pokazujemy, co dzieje się gdy już dzisiaj sprzedajemy walutę w banku na termin:

A teraz to samo, ale na konkretnych liczbach:

Z powyższego przykładu widać, że kurs terminowy dla transakcji na 3 miesiące będzie wynosił 4.3365. Do kalkulacji użyliśmy stawi depozytowej PLN = 2% oraz euro = 0%. Stąd przy takim rozłożeniu stóp procentowych między Polską, a strefą euro bardziej „dochodowe” jest zabezpieczenie ryzyka walutowego za pomocą transakcji forward właśnie dla eksporterów, którzy sprzedają euro – mają dodatkowy przychód z tytułu punktów terminowych.
Jak sprawdzić kurs terminowy?
Skoro już wiemy, że kurs terminowy wynika z różnic w stopach procentowych powinniśmy znaleźć miejsce w interencie, gdzie jest to już policzone. I tutaj możemy zaprosić na stronę: https://www.investing.com/currencies/eur-pln-forward-rates (dla pary euro-złoty).

Możemy tutaj np. Znaleźć kurs terminowy EURPLN na za 1 rok (EURPLN 1Y FWD). Gdybyśmy chcieli sprzedawać euro na złote na za 365 dni to kurs powinien być wyższy niż dzisiejszy o 890 pips. Jeśli dzisiaj EURPLN wynosi 4.3000 to kurs terminowy na za rok powinien wynosić 4.3890. Jeśli bank proponuje nam np. 4.33 oznacza to, że pobiera marżę w wysokości 590 pips (5.9 grosza x kwota, którą chcemy przewalutować). Dużo? Niesprawdzenie tego można nas kosztować kilkaset – kilka tysięcy złotych za transakcję, którą dokonujemy w mniej niż jedną minutę.
Jakie są kroki, aby rozpocząć korzystanie z transakcji forward?
Transakcję forward możemy otworzyć w banku lub instytucji płatniczej. Aby zawrzeć pierwszą transakcję należy:
- Skontaktować się z Opiekunem Klienta w banku i poinformować go o naszej potrzebie,
- Opiekun Klienta skontaktuje nas z Dealerem walutowym w banku odpowiedzialnym za zawieranie transakcji forward,
- Należy utworzyć swój identyfikator LEI w Krajowym Depozycie Papierów Wartościowych: lei.kdpw.pl,
- W tym samym czasie co Punkt 3, w banku powinien być procesowany nasz wniosek o limit na transakcje pochodne, takie jak transakcje forward. Dzięki niemu bank zweryfikuje naszą zdolność na rozliczenie takich transakcji na termin.
- Poznanie ryzyk zawierania transakcji pochodnych – bank musi przedstawić, jakie wiążą się ryzyka z zawieraniem transakcji terminowych. Bo choć służą one zarządzaniu ryzykiem walutowym, to i tak niosą pewne ryzyka (więcej o nich napisałem wyżej w tabeli Korzyści i ryzyka.
Więcej na temat zawarcia pierwszej transakcji forward (jest to lepiej opisane) można znaleźć w jednym z naszych wcześniejszych artykułów: Polecamy też nasz wcześniejszy artykuł w tym temacie – Jak zabezpieczyć ryzyko kursowe w 5 krokach.
Polecamy też:
Masz pytania? Zapraszamy: trefix@trefix.co.